Vogeljaar 2023 begon voor mij met het voornemen om net als vorig jaar een ‘groene jaarlijst’ bij te houden. Alle vogelsoorten die ik waarnam vanuit huis, te voet of te fiets tellen mee. Het leuke van zo’n lijst is dat je op een andere manier naar je omgeving gaat kijken en ook vogelsoorten anders gaat waarderen. Ik schreef er vorig jaar dit blog over. De ambitie was om in ieder geval meer te zien dan in 2022, toen ik 152 vogelsoorten zag. Deze voornemens brachten me op mooie plekken met mooie vogels, en zoals altijd kom je overal nog wat onverwachte dingen tegen. Wat obligate statistieken nog: ik zag dit jaar 197 verschillende vogelsoorten in Nederland, waaronder 4 die ik nog niet eerder zag. Ik zag er 161 zonder CO2-uitstoot, die dus meetellen voor de groene jaarlijst. Ik voegde 5 soorten toe aan de tuinlijst, die nu op 121 staat. En ik selecteerde er tien voor dit jaaroverzicht.

Ooievaar

Een sneeuwbui zette deze trekvogels dit voorjaar toch maar even aan de grond op het weiland voor ons huis. Of ze kwamen even de route verkennen, want in maart werden we verblijd met gezinsuitbreiding hier thuis. 🙂

Ringsnaveleend

Zo’n groene jaarlijst motiveert om zoveel mogelijk op te fiets te doen. Dus toen er hier in de buurt, of nou ja, op een uurtje fietsen, een Ringsnaveleend werd gemeld én deze ongeringd bleek te zijn (dus hoogstwaarschijnlijk wild), sprong ik op de fiets. Ik had nog nooit eerder een ringsnaveleend gezien, het is het Amerikaanse neefje van onze kuifeend. Het fijne van eenden is dat ze vaak wel even blijven zitten en goed te vinden zijn, zo ook hier. Mooi licht, mooie vogel, zeldzaamheid én lokaal. Wat wil je nog meer…

Steltkluten

Steltkluten hebben een speciaal plekje in mijn hart. Misschien dat het met mijn eigen lichaamsbouw te maken heeft. Hoe dan ook, ieder voorjaar probeer ik ze te zien, maar dat is in deze regio geen vanzelfsprekendheid. Dit voorjaar zat er een mooie groep binnen fietsafstand, en toen ook nog het licht en omstandigheden erg goed waren, vielen alle puzzelstukjes op zijn plek.

Raaf

We wonen nu bijna 5 jaar in ons huidige huis aan de bosrand. Het moment dat ik in 2019 voor het eerst een raaf boven de tuin zag vliegen kan ik me nog levendig herinneren: dat zwarte silhouet en onmiskenbare schorre gekras. In de jaren die volgden werd één raaf een koppel en volgden er twee mislukte legsels. Dit jaar was het eindelijk wel raak, en hoe! Maar liefst vier jongen vlogen uit. In samenwerking met twee lokale vogelwerkgroepen werden de jongen geringd, zodat we meer informatie krijgen over het gedrag en levensloop van onze Brabantse raven. Ik mocht bij het ringen zijn en assisteren. Wat een schitterende vogels. En in het bijzonder voor de jonge K45, die ik even vast mocht houden, alle goeds voor 2024 gewenst.

Bonte vliegenvanger

Over leuke broedgevallen gesproken, dit jaar broedde de bonte vliegenvanger in de tuin! Ik heb veel nestkastjes hangen, en dit jaar kwam het na een kleine soap met een koppel koolmezen dan toch rond voor de bonte vliegenvanger. Ik schreef er dit blog over.

Dwergarend

Je hebt zeldzaamheden en je hebt tuinvogels. Maak je daar een overlappend venn-diagram van, dan zit daar in het midden de absolute heilige graal voor iedere vogelaar: een klapper ontdekken in je eigen tuin. Toen ik in juni nietsvermoedend zat te lunchen en ik al even nietsvermoedend een overvliegende dwergarend fotografeerde, had ik nog even niet in de gaten wat ik precies gezien had. Op het schermpje van mijn camera dacht ik aan een bruine kiekendief. Pas een dag later achter de PC, een paar vogelboeken en een paar appjes met hoge hartslag later viel het kwartje. Inmiddels is ie ‘officieel’ goedgekeurd, door de commissie die waarnemingen van zeldzame dwaalgasten beoordeelt. Het laat maar weer eens zien: alles is overal mogelijk.

Marmereend

In de zomer stonden er geen reizen ver weg op het programma, maar hebben we het dichterbij huis gezocht, met een weekje in de Duits-Belgische Hoge Venen/Eifel en een weekje in het Lauwersmeergebied. Die laatste week troffen we ongeveer het slechtst denkbare weer voor een zomervakantie, met heel lang en heel veel regen. Ik kon er af en toe even alleen op uit, en met dank aan de onvolprezen Ezumakeeg zag ik ook een aantal leuke soorten: krombekstrandlopers, grauwe franjepoot en reuzenstern. Op de laatste dag werd een zeldzame marmereend ontdekt, toevallig net toen ik een paar 100 meter verderop was, en makkelijk kon aansluiten. De vogel werd een dag later al niet meer gezien, dus een klassiek geval van ‘right place, right time’. Hopelijk komt deze wel door de zeldzaamhedenkeuring, want mijn vorige marmereend telde uiteindelijk toch niet mee…

Steppekiekendief

De steppekiekendief stond al een tijd hoog op mijn wishlist, het is een schaarse soort die niet of nauwelijks in Nederland broedt en alleen op doortrek te zien is. En dan is het een kwestie van geluk hebben. Toen er een paar jaar terug één even op de telpost langkwam, kwam ik net een paar minuten te laat aan. Gelukkig had ik nu meer geluk, alhoewel er nog een emotionele rollercoaster van appberichten aan vooraf ging: “beest gevlogen” werd gelukkig gevolgd door “teruggevonden!” en kon ik met een tiental lokale vogelaars nog even genieten van deze schitterende roofvogel, voordat hij definitief opvloog en richting het zuiden vertrok.

Zeearend

Je hebt kleine vogels, je hebt grote vogels en je hebt de zeearend. De zeearend is de grootste vogel van ons land en altijd een imposante verschijning. Toen ik mijn groene jaarlijst-targetlijst maakte zette ik de zeearend erop, maar met een ‘?’ erachter. Hij vliegt wel eens over de regio, maar nestelt er niet. Ik zag er ooit één eerder boven de tuin, maar is dus absoluut geen zekerheid. Dat ik er op één dag twéé zag, waarvan één uit de tuin, was dus werkelijk fantastisch. En als hij dan ook nog eens zo op de foto wil, dan heb ik verder geen wensen meer. Ik schreef naar aanleiding van deze dag dit blog over de magie van trektellen.

Kraanvogel

Een vogeljaar zonder kraanvogels is geen vogeljaar. Ik vind kraanvogels fantastisch. Ze zijn sierlijk, trekken met een beetje geluk in grote groepen over ons land, en dat geluid… Dat geluid. Of we in Nederland veel of weinig kraanvogeltrek zien, hangt enorm af van het weer. Oostenwind is goed, westenwind niet. In het voorjaar vielen de weersomstandigheden een beetje tegen en ook dit najaar was ‘lastig’, met veel wind en regen uit de verkeerde hoek. Er verbleven nog grote groepen kraanvogels in Noord-Duitsland, te wachten op beter weer. Uiteindelijk vlogen ze toch nog in anderhalve dag over ons land, met een aantal groepen door Brabant in willekeurige richtingen. Omdat het een werkdag was, zag ik met enige gemengde gevoelens de berichten in de appgroepen voorbij komen. En toen viel het in de middag allemaal even perfect samen. Een kwartiertje pauze, een verplaatsing van mij naar huis omdat ik een online call later die middag vanuit huis zou doen en een grote groep kraanvogels die precies op dát moment laag over de tuin kwam. Genieten. Het bleek ook de laatste toevoeging aan mijn groene jaarlijst voor dit jaar, die eindigde op 161, waar ik zeker tevreden mee ben.

En volgend jaar? Geen nieuwe groene jaarlijst voor mij. Het bleek toch lastig om dat te combineren met een jong gezin, waardoor ik veel haalbare vogels niet gezien heb. Wellicht dat er over een paar jaar weer meer ruimte is om op de fiets te springen zodra er ergens een kleine strandloper wordt gemeld, maar komend jaar zit dat er nog niet in, en dan vind ik het eerder frustrerend dan uitdagend worden. Wat wel dan? In 2024 ga ik wat bewuster fotograferen en plan wat uitstapjes van te voren in. Hopelijk kan ik ook nog wat leuke soorten toevoegen aan mijn NL-lijst en de tuinlijst. En vooral: genieten van de tijd die ik in natuur kan doorbrengen. En jij? Wat is jouw vogelvoornemen voor 2024? Laat het me weten in de comments. Vanuit hier in ieder geval alle goeds en veel (vogel)geluk gewenst in het nieuwe jaar!